quinta-feira, 12 de abril de 2007

DECLARAÇÃO À COMUNICAÇÃO SOCIAL DO SECRETÁRIO GERAL DA FRETILIN

DEKLARASAUN SEKRETÁRIU JERAL FRETILIN NIAN BA MEDIA

STATEMENT TO THE MEDIA FROM THE SECRETARY GENERAL OF FRETILIN



Dili, 12 de Abril de 2007
Dili, 12th of April 2007


1. A FRETILIN sempre acreditou que o seu candidato venceria as eleições presidenciais. Os resultados tornados públicos vão para aquém das nossas expectativas.

FRETILIN fiar uluk kedas katak ninia kandidatu sei manan iha eleisoens prezidensiais. Ami bele hatete katak rezultadus ne’ebé anunsia ona ba públiku kiik liu fali ida ne’ebé ami hein atu akontese.

FRETILIN always believed that its candidate would win the presidential elections. The publicly announced results did not meet our expectations.

2. Isto explica-se pelo facto da existência de uma campanha bem montada contra a FRETILIN e a sua Liderança ao longo dos últimos meses, com particular destaque para as últimas semanas.

Hetan rezultadu ida ne’e tamba ema seluk halao kampaña hasoru FRETILIN no ninia lideransa iha fulan barak nia laran, liuliu iha semana balu iuks liu.

This is explicable due to the existence of a well mounted campaign against FRETILIN and its leadership during the past months, with particular force in the last weeks.

3. A campanha incluia a desinformação, o abuso do poder, a intimidação, etc.

Kampaña ne’e halo ho informasaun ne’ebé falsu, abuzu poder ne’ebé balu iha, halo tauk ema(intimidasaun), etc.

This campaign included disinformation, abuse of power, intimidation, etc.

4. Já nos últimos dias vivemos uma situação deliberada de desinformação no que toca ao apuramento dos votos, situação que contribuiu para a criação de uma expectativa falsa sobre os resultados.

Ikus mai ita haré oinsá ema manipula informasaun tuir sira nia hakarak kona ba kontajen votus, hodi halo ema barak hanoin katak rezultadus votasaun nian sei oin seluk.

Just in the last days we lived through a situation of deliberate disinformation as concerns the counting of the votes, a situation which contributed to the creation of false expectations with respect to the results.

5. Mesmo assim, a FRETILIN sempre se mostrou serena. A nossa contagem paralela indicava claramente que o nosso candidato, Francisco Guterres LU OLO liderava.

Maibé, FRETILIN tu’ur hakmatek nafatin . Ami halo rasik ami nia kontájen votus nian, ne’ebé hatudu katak Francisco Guterres “Lu Olo” iha oin bei’beik.

Even so, FRETILIN always maintained quiet. Our parallel counting clearly indicated that our candidate, Francisco Guterres LU OLO was leading.

6. Para romper com a falsa expectativa, a FRETILIN decidiu informar o público, através de uma Conferência de Imprensa, que tinha uma contagem paralela e que indicava claramente que LU OLO liderava.

Tamba lakoi ema atu hanoin sala beibeik kona ba rezultadus eleisoens, FRETILIN halao Konferénsia Imprensa hodi ható ba públiku katak partidu iha rasik ninia sistema kontájen ne’ebé hatudu momós katak Lu Olo mak manan nafatin deit.

In order to break the false expectations, FRETILIN decided to inform the public, via a Press Conference, that it had a parallel counting system which indicated clearly that Lu Olo was leading.


7. Na verdade, a nossa contagem, salvas pequenas discrepâncias, coincide com a contagem de Grupos independentes. Irresponsavelmente o porta-voz da CNE parecia insistir em transmitir só informações que iam de encontro ao seu posicionamento político publicamente declarado.

Tebes duni, biar halo sala ki’koan balu, ami nia kontájen, hanesan ho kontajen grupos independentes nian. Maibé , porta voz CNE nian, la iha responsabilidade bainhira ható informasoens ba maluk sira hotu tamba nia ható deit informasaun ne’ebé haktuir ninia posizaun polítika rasik ne’ebé nia ható tiha ona ba públiku.

In truth, our count, save minor discrepancies, coincides with the counts by independent Groups. The spokesperson for the CNE irresponsibly insisted on transmitting only information which would agree with his own publicly declared political position.

8. Não fora a serenidade e a confiança da FRETILIN, a desinformação transmitida pelo porta-voz da CNE poderia ter provocado reacções indesejáveis. Só esperamos que não tenha sido esta a intenção.

Keta FRETILIN mak la tu’ur hakmatek no la fiar nia a’an rasik karik, informasaun falsu ne’ebé porta-voz CNE nian ható ba ema bele provoka fali reasaun ne’ebé ladiak. Ita hein deit katak nia la halo ho intensaun ida ne’e.

If not for the calmness and confidence of FRETILIN, this disinformation transmitted by the spokesperson for CNE could have provoked undesirable reactions. We can only hope that was not the intention.

9. A média foi igualmente vítima desta desinformação. A media foi usada de um modo deliberado para desinformar.

Média moos sai tiha vítima ba informasaun falsu ida ne’e.Ema uza media ho intensaun atu ható informasaun falsu.

The media was equally the victim of this disinformation. The media was deliberately used to misinform.

10. A FRETILIN lamenta este facto e apela a media independente para investigar um pouco mais sobre as razões que estão por detrás desta atitude do porta-voz da CNE.

FRETILIN lamenta faktu ida ne’e no husu ba media independente hodi buka hatene tansá mak porta-voz CNE nian komporta hanesan ne’e.

FRETILIN regrets this fact and appeals to the independent media to undertake further investigation of the reasons behind this attitude by the spokesperson for CNE.

11. Apesar de tudo isso, a FRETILIN considera que, no cômputo geral, e, tendo em consideração a situação específica de Timor-Leste de uma jovem democracia, o processo decorreu de uma forma aceitável.

Problemas hirak ne’e akontese duni, maibé, tamba demokrasia sei nurak hela iha Timor-Leste, FRETILIN hanoin katak prosesu eleisaun ida ne’e lao diak.

In spite of all of this, FRETILIN considers that, the general count, and taking into consideration the specific situation in Timor-Leste of a young democracy, the process occurred in an acceptable form.


12. A FRETILIN saúda as Forças de defesa e de Segurança internacionais que, de um modo eficaz e eficiente, garantiram a Lei e a Ordem, demonstrando assim que o nosso país ainda vai precisar por algum tempo mais da sua presença de modo a se consolidar a estabilidade e a paz e a traçar um rumo irreversível para a democracia.

FRETILIN haksolok Forsas Defeza no Seguransa Internasionais tamba konsegue halao duni sira ninia knaar hodi garante Lei no Ordem. Ho ida ne’e ami haré katak ami sei presiza sira atu hela ta’an iha Timor-Leste hodi ami bele hametin estabilidade no dame no lori demokrasia ba oin ba’beik.

FRETILIN congratulates the International Defense and Security Forces who, in an ethical and efficient manner, guaranteed Law and Order, in so doing demonstrating that our nation will still need for some time to come their presence so as to consolidate stability and peace and to sketch the irreversible path towards democracy.


13. A FRETILIN saúda igualmente a PNTL e as F-FDTL pela sua contribuição na manutenção da Lei e da Ordem.

FRETILIN haksolok mo’os PNTL no F-FDTL tamba kontribui mo’os ba Lei no Ordem.

FRETILIN equally congratulates the PNTL and F-FDTL for their contribution to the maintenance of Law and Order.

14. A FRETILIN saúda a UNMIT e todas as Instituições e observadores internacionais que, com o seu apoio e assistência multiformes, tornaram possível a realização destas eleições sem sobressaltos.

FRETILIN haksolok mos UNMIT, Instituisoens no observadores internasionais ne’ebé fó sira nia tulun oi’oin hodi eleisoens ne’e bele halao duni ho hakmatek.

FRETILIN congratulates UNMIT and all international Institutions and observers who, with their varied forms of support and assistance, made possible the realization of these elections without alarm.

15. Por fim, a FRETILIN saúda todo o povo, cidadãos e cidadãs, pela sua participação nas eleições de um modo sereno, madura e responsável. A atitude do nosso Povo exige de toda a Liderança maior serenidade e maturidade na gestão da situação e no respeito pelas regras democráticas.

FRETILIN haksolok mo’os povu tomak, mane no feto sira , tamba partisipa iha eleisoens ne’e ho laran hakmatek , maturidade no ho responsabilidade tomak. Hó atitude ida ne’e povu moos ható ninia mensajen ba lideransa sira atu hakmatek a’an no iha maturidade ba tau matan ba situasaun ida ne’e tuir regras demokrátikas.

Finally, FRETILIN congratulates all of our people, our citizens, for their participation in these elections in a calm, mature and responsible way. The attitude of our people demands of the whole Leadership greater calmness and maturity in the management of this situation and respect for the rules of democracy.




Sekretáriu Jeral da FRETILIN




________________________
Mari Alkatiri

0 comments: